Lingva Komitato: intervjuo al la Konsulo
D: Profesoro Zelazny, vi proponis leghon por la starigo de Lingva Komitato de Esperantio. Kial?
R: Ĉar la Civitaj instancoj bezonas de tempo al tempo lingvajn konsilojn, precipe pro la evoluo de la jura lingvaĵo. La Konstitucio antauvidas konsulti institucion au krei komisionon "ad hoc". Ni trovis oportuna la kreon de komitato, t.e. de konstanta komisiono.
D: Ĉu ne sufiĉus sin turni al la Akademio de Esperanto?
R: La Civitaj instancoj bezonas relative malgrandan kaj socilingvistike homogenan grupon. Tia ne estas la Akademio. Aliflanke ni portas respekton al ĝi, ĉar automate ĉiuj (eks)akademianoj kiuj havas la civitanecon povos sidi en la LK, se ili konsentos. Ili estas kvin aŭ ses, krom eraro.
D: Kion signifas socilingvistike homogena grupo?
R: Ke ĉiuj opinias esperanton la lingvo de diaspora lingva grupo (difino en la Universala Deklaracio pri la Lingvaj Rajtoj). La garantio pri ĉi tiu komuneco estas la fakto, ke ĉiuj petis la civitanecon.
D: Se nur kvin aŭ ses (eks)akademianoj petis la civitanecon, ĉu tio signifas ke tre multaj membroj de la nuna Akademio ne kredas je la funkcio de esperanto kiel identigilo?
R: Eble tiel. Kaj tio kompreneble estas ilia rajto.
D: Ĉu tio signifas ke por la plejmulto de la nunaj Akademianoj esperanto estas nur helplingvo, komunikilo, ludilo aŭ simile?
R: Tion vi demandu al ili. La sola fakto kiun mi rajtas konfirmi estas, ke ĉiuj LK-anoj estos raŭmistoj.
D: Vi rajtos ankaŭ nomumi ĝis maksimume kvin pliajn LK-anojn. Ĉu vi jam orientiĝas pri la nomoj?
R: Eble ili ne estos kvin. Ĉiukaze, ili iĝos konataj nur post kiam mi estos subskribinta la koncernan dekreton, ĉi-aŭtune.
D: LK estos je dispono ne nur de la Civitaj institucioj kaj instancoj, sed praktike de ĉiu esperantisto. Ĉu tio ne estus konkurenco al AdE?
R: Ne, ĉar la taskoj kaj celoj de la Akademio estas aliaj. La LK aktivos precipe en terminologia kampo, kun zorgo pri la jura valoro de la difinoj. Ekzemple la vorto “denaskulo” ricevis specifan difinon en la ĵus aprobita Direktivo Muhlemann. Mi supozas ke lingvaj kompetentuloj helpis. Se la LK jam ekzistus, pri la difino oni certe konsultus la LK-on.
D: Kial do vi subtitolis la leĝon “Lex academica”?
R: Ĝuste ĉar la kerno konsistas el (eks)akademianoj, aŭ personoj kiuj meritus esti akademiano. Ekzistas diversaj tradicioj. En Francio la leĝoj ricevas numeron kaj jaron: leĝo 3 de 1996. En Svislando oni uzas siglon: LAMAL: leĝo pri la asekuroj kontraŭ malsanoj. Ofte leĝoj estas kromnomitaj laŭ la nomo de la ĉefa proponinto. En la Civito ni sekvas ĉi-lastan kutimon, sed laŭeble uzas neutran formulon, en latino.
D: Lasta demando: ni supozu ke la LK alprenus decidon malkonforman al oficiala decido de AdE, ekz. "koreo" anstataŭ "koreano". Kies decido pli gravus?
R: La LK nur respondos al demandoj, ne iniciatos mem decidojn. Ni atentos la respondon nur se almenaŭ du trionoj de la LK-anoj ĝin subskribis. En la decidoj de AdE la proceduro estas malpli garantieca. Mi haltu ĉi tie.
(intervjuis Heroldo de Esperanto)
[HeKo 308 9-C, 23 aŭg 06]
