La numero 324 (aŭgusto 2023) de “Literatura Foiro” survojas al la abonantaro. La ĉi-jaraj plenkoloraj kovropaĝoj, sub la grafika zorgo de Gabor Deak, trairas la diversajn anoncafiŝojn pri la esperanto-kongresoj kun kultura signifo; nun estas la vico de la Internaciaj Literaturaj Forumoj de LF-koop, pritraktitaj de Giorgio Silfer en sia kvarpaĝa eseo.
Parlamentanoj kaj elektantoj de la Verda Listo kunsidis en Ĉaŭdefono post telematika retumado la 29an de julio 2023. La kunveno fokusis pri la programo por la elektoj de 2024, tuŝante ankaŭ la demandon pri la ĉefkandidatoj. Estis ekzamenataj tri dokumentoj: geopolitika, financa kaj pri la evoluo de Esperantio.
C-ano Koffi Gbeglo ĵus publike deklaris en la SAT-diskutlisto: “Mi venis al Esperanto pere de la belgo Germain PIRLOT, kiu invitis min al la kurso tiam gvidata de Hans BAKKER. Kun tiu ĉi mi pasigis mian tutan vivon esperantistan ĝis li mortis en januaro 2015. Kion mi lernis de Hans BAKKER?”
“Hans kunlaboradis kun ĉiuj, kiuj povas iel kontribui al la plenumado de liaj taskoj. Li neniam malpermesis al mi kunlabori kun iuj. En 2004 mi konatiĝis kun [la Esperanta] Civito pere de la afrikistino Nelly HOLEVITCH. Ĉar mi ŝatus lerni de ĉio, tuj mi alproksimiĝis al la Esperanta Civito, do ankaŭ al Giorgio SILFER. Tio vekis koleron de Osmo BULLER. La sekvo estas, ke tiamaj UEA-gvidantoj eksigis min de ĉiuj funkcioj miaj ene UEA.”
En Torino dum la Universala Kongreso (sukcese organizita de Itala Esperanto-Federacio) oni alprenis interesajn decidojn aŭ anoncis rimarkindajn klarigojn. Pri Ukrajno ekzemple: ukraina esperantisto longe parolis pri la tiea milito, sen “audietur et altera pars”, interalie ĉar nur unu ruso ĉeestis la kongreson — mem ruslingva judo, sametna kiel la ukrajna (ne ukraina) prezidento Zelensky… Ĉiukaze, per tiu prelego UEA ŝajnis distanciĝi (kvankam ne formale) el sia pekinisma sinteno, esprimita de prezidanto Charters komence de la milito.
Hodiaŭ estas la naskiĝtago de sen. Marie-France Conde Rey, emerita Konsulino: ĝi koincidas kun ŝia festo de mil kaj unu lunoj. En la okazo ŝi anoncas sian retiriĝon el diversaj oficoj, pro grava malsano kiu malhelpas ŝin moviĝi de la rezidurbo, ĝis la vivofino.
Sen. Conde Rey lasas sian postenon en la Kapitulo, kie ŝin anstataŭas jam sen. Lorena Bellotti. Male, ŝi restos en la Senato ĝis la mandatofino, se tio fizike eblos; kaj ŝi ne rekandidatos en 2024.
La Senato de la Esperanta Civito, kunsidanta en Loklo la 29an de julio 2023,
KONFIRMINTE la rezolucion unuanime aprobitan per la senatokonsulto de la 16a de marto 2022;
ALDONE KONDAMNAS
a) la uzon de grapolbomboj en la milito;
b) la malpermeson pri la eldono kaj surmerkatigo de verkoj en ajna lingvo;
c) la kreskantan utiligon de mercenariaj trupoj okaze de lokaj konfliktoj.
La supra rezolucio estis unuanime aprobita. La UEA-kongreso en Torino aprobis neniun dokumenton pri tiu milito. Neniu dokumento ankaŭ el la TEJO- aŭ ILEI-kongreso. Nur la Sennacieca aprobis rezolucion, kiu ŝajnas grandparte kopiita el tiu de la Civito, kvankam okazis neniu kontakto inter la du subjektoj.
La Senato unuanime malaprobis la proponon de la Konsulo organizi la elektojn unu jaron pli frue; sin detenis la Vickonsulo. En la Kapitulo sen. Riichi Karibe transdonis siajn delegojn en dato 31 marto 2023, proponante fermi la nunan parlamentan mandaton en decembro 2023.
En Loklo, 29 julio 2023, nome de la majoritato la Verda grupestrino sen. Lorena Bellotti kontraŭis tiun fruigon, ĉar ĝi donus al la ĝenerala opinio impreson de malsufiĉa stabileco en la daŭro de la mandatoj: ja en la kvara mandato tio estis oportuna, pro la denuncoj kontraŭ la tiama Konsulino Chamberline Nguefack-Zedong, kiu demisiis por eviti proceson ĉe la Kortumo; sed nun ne estas la kazo.
La arĝenta jubileo de la Pakto por la Esperanta Civito estis festata du semajnojn pli frue, okaze de la Parlamenta sesio en Loklo, 29 julio 2023. Sekvis bankedo en la Esperanto-Domo, dum ne estis vizitebla la ejo kie la Pakto estis lanĉita, nome la civita biblioteko de Ĉaŭdefono.
Ĉeestis Esperantianoj de ĉiu generacio, de la deknaŭa ĝis la okdek-kvina aĝjaro; bedaŭrinde eblis nur el Eŭropo. Inter ili la Vickonsulo kaj duono de la Kapitulo, la estrinoj de la du Senataj grupoj, unu el la ĵus elektitaj Kortumanoj, la dojeno de la Lingva Komitato, la ĉefredaktoroj de “Literatura Foiro” kaj “Heroldo de Esperanto”, reprezentantoj de LF-koop, KCE, PEN, ENa, IIC, ASSI Scout.
Dum la Esperanta Civito en Loklo proklamis Giuseppe Pinelli kaj Giorgio Rosa kiel honorajn civitanojn, en Torino Universala Esperanto-Asocio kronis Renaton Corsetti honora prezidanto kaj lian edzinon honora membro. Tio montras plian, simbolan diferencon inter la du subjektoj; sed ĝi ankaŭ signifas la finan venkon de la malkonstruinto de la Roterdama centralo super Osmo Buller, blazonita en 2001 kiel “Esperantisto de la Jaro” (titolo kiun “La Ondo de Esperanto” neniam asignis al d-ro Corsetti, sed jes al lia edzino, en 2019). Kion deklaris publike s-ro Buller pri la tiama UEA-prezidanto, 28 aŭgusto 2001?
Pro la subita rezigno de la instruisto, la kurso pri arkivistiko ne okazos. Kultura Centro Esperantista proponis alternative al la aliĝintoj kurson pri la historio de la esperanta literaturo, gvidotan de prof. Giorgio Silfer. La aliĝintoj kiuj akceptis la alternativon komencos studi 16 aŭgusto 2023, dum kvin tagoj. Eblas aliĝi (kontraŭ la sama kotizo) kaj sekvi skajpe.
C-ano Silfer instruas pri la esperanta literaturo universitatnivele jam kvardek kvin jarojn: unuafoje en Lieĝo (Belgio) dum Someraj Universitataj Kursoj (1978). Post la enkonduko de la LingvoTesta Sistemo de la Esperanta Civito tiaj kursoj estas idealaj por prepari sin rapide al C2-diplomo.
