Dum mortintaj transnaciaj aranĝoj, kiel Kultura Esperanto-Festivalo kaj Semajno de Kulturo kaj Turismo (nun NaturAmika KulturSemajno en Esperanto) agrable resurektas kaj progresas en la nova Esperantio, la tradiciaj kongresoj, kiel UK, IJK aŭ ILEI-konferenco, spertas regreson kaj eĉ polemikojn. La kaŭzoj ofte koincidas, kaj pozitive kaj negative.
Bazante sin sur la rezultoj en “Historio de la esperanta literaturo”, verkita kun prof. d-ro Carlo Minnaja, d-ro Giorgio Silfer profundigas en sia nuna kurso ĉe Kultura Centro Esperantista la rilatojn inter nia literaturo kaj la esperantlingva socio. Ĉi-lasta evoluas paralele kaj sinergie al beletro.
La Kapitulo de la Esperanta Civito estas kunvokita al Andaluzio 30 aŭgusto 2023, sub la prezido de la Vickonsulo, pro la konvalesko de la Konsulo, sen. Riichi Karibe. En la tagordo reliefas la kreskanta kongresa aktiveco, la arĝenta jubileo de la Pakto, la seksa molestado en tradiciaj esperanto-kongresoj.
Konkludante sian kurson pri la historio de la esperanta literaturo, d-ro Giorgio Silfer indikas en 2022 la finon de la sesa periodo (ekinta en 1993 post la agnosko fare de mondverkistara kongreso) kaj la komencon de la sepa. Eblas ke lia opinio ne tute koincidas kun tiu de la kunaŭtoro de “Historio de la Esperanta Literaturo” (HEL), sed argumentoj ne mankas al lia tezo.
Disduiĝo estas konata fenomeno en la historio de Esperantio: sufiĉas pensi pri la secesio de la laborista movado en 1921, kaj la posta dikotomio eĉ en ĝia interno, kun la apartiĝo de la komunistoj el la ceteraj klasbatalaj esperantistoj. Dum la sesa periodo de nia literaturhistorio (1993-2022) maturiĝas la kondiĉoj por kvar dikotomioj, plus du specife internaj al la Universala.
Kultura Centro Esperantista ĉi-jare heredis el tri privataj kaj unu publika bibliotekoj, en Francio, Italio kaj Svislando. Tio ebligis fortan kreskon de la lerneja biblioteketo de KCE, nun atinginta milon da titoloj, kun bona kovro de la verkoj el la kvina kaj sesa literaturperiodoj en Esperantio, kaj de la klasikuloj el antaŭaj periodoj.
Se la tradiciaj movadoj estas geometrie kompareblaj al piramido laŭ hierarkia akso, kun estraro aŭ plenumkomitato aŭ eĉ centra oficejo firste, la Esperanta Civito ŝajnas sfero, kies kerno subsiduas al la paktintoj sur la surfaco.
Pri IJK 2018, oni anoncis ke estis forigito sed neniu sciis pri kiu. Cyprien Guiya [franclingvano, naskiĝis 20.5.1996] tiam estis estrarano de TEJO, kaj kandidato por re-elektado; li tamen decidis retiri la kandidatiĝon tiam en 2018 (oni ne anoncis al la komitato la kialon), sed li tamen restis kiel estrarano dum plia monato ĝis septembro (do ne estis tuj demisiinta).
La 32a Konferenco de Rusia Esperantista Unio en Kazanj, 19-20 aŭgusto 2023, “petas defendi la honestan nomon de Svetlana Smetanina kaj postulas de UEA oficialan pardonpeton kaj konfirmon de tio, ke Svetlana daŭre estas en la posteno de ĉefdelegito de UEA por Rusio.
Hodiaŭ kunsidis en Malago, kun telematikaj partoprenoj el Kanariaj Insuloj, Romo kaj Varno, la Kapitulo de la Esperanta Civito, sub la prezido de la Vickonsulo, sen. Giorgio Silfer. La Kapitulo konstatis la definitivan demision de sen. Marie-France Conde Rey, ekstreme malsana: ŝiaj delegoj kiel vickonsulo pri kulturaj aferoj transiras al la vickonsulo pri klerigado, sen.
