Pri la LingvoTesta Sistemo de la Esperanta Civito
1. Difino
- La LingvoTesta Sistemo de la Esperanta Civito (poste: LTSEC) estas transnacia ekzamenaro pri la scipovo de esperanto ĉe plenkreskuloj, inspirita de la Eŭropa Framo de Referenco por Lingvoj (Konsilio de Eŭropo, 2003) kaj agnoskita de la Asocio de la Lingvotestantoj en Eŭropo (ALTE, 2005).
- La kvar fundamentaj karakterizoj de LTSEC estas:
- fokuso pri aŭtentaj ĉiutagaj situacioj;
- prioritato al la parolaj kapabloj;
- testado pri la lerteco de la kandidato utiligi la lingvon ene de la parolkomunumo;
- modelo de esperantlingvano kiu estas homo-sociano pli ol homo-asociano.
2. Ekskluziveco
- La diplomoj laŭ LTSEC (aŭ Civitaj diplomoj) estas la solaj agnoskitaj en la Esperanta Civito. La paktintaj establoj ĉesas organizi aŭ gastigi alispecajn lingvoekzamenojn, ekde la aprobo de ĉi tiu direktivo.
- Kultura Centro Esperantista (poste: KCE) en Svislando estas la sola institucio kiu rajtas organizi lingvoekzamenojn, disdoni koncernajn diplomojn, fiksi la ekzamenkotizojn, delegi al aliaj institucioj teritorie kompetentaj tiujn samajn rajtojn.
3. Ekvivalento
- Ĉiu persono posedanta diplomon pri esperanto, akiritan antaŭ la instalo de la unua ekzamena komisiono laŭ LTSEC, rajtas peti la ekvivalentan LTSEC-diplomon, kunsendante fotokopion de sia diplomo al KCE.
- La ekvivalento por la plej konataj diplomoj en esperanto estas fiksita kiel sekvas:
- UEA/ILEI-diplomo (programo 1989): elementa = B.1; meza = B.2;
- diplomoj de Franca Esperanto-Instituto (programo 1966): atesto pri lernado: A.2; atesto pri supera lernado = B.1; atesto pri kapableco = B.2; pedagogia atesto = C.1; altaj studoj = C.2;
- diplomoj de aliaj Esperanto-Institutoj agnoskitaj ĉe la Akademio de Esperanto (aŭstra, germana, itala ktp): unua grado = A.2; dua grado = B.1; tria grado = B.2 (aŭ C.1 se ĝi kvalifikas por instruado);
- KCE-diplomoj: elementa = A.2; meza = B.2;
- ITK-diplomoj: alap/elementa = A.2; közép/meza = B.1; felsö/supera = B..2;
- Se la diplomito havas du samnivelajn diplomojn el malsamaj institucioj, ilia ekvivalento estas unu diplomo el la tuj posta nivelo: ekz. du diplomoj B.1 (el la germana kaj el la franca institutoj) ekvivalentas al unu diplomo B.2 laŭ LTSEC.
- Pri ne menciitaj diplomoj KCE decidos mem la ekvivalenton.
- La ekvivalenton donas nur KCE, kontraŭ pago de kotizo, kaj ene de la Mutuala Rabata Sistemo se la diplomito havas la esperantan civitanecon.
4. Gradoj kaj niveloj
- La gradoj elementa (A), meza (B) kaj supera (C) estas diferencigitaj laŭ niveloj en la sekva paragrafo.
- La ses niveloj de LTSEC estas A.1: enira, A.2: fundamenta, B.1: intera, B.2: kapableca, C.1: bakalaŭra, C.2: majstra.
- La nivelojn priskribas la aneksa tabelo 1.
- Oni rajtas aliĝi al kiu ajn ekzamena nivelo, eĉ havante neniun diplomon. Per antaŭtesto unu ordinara komisionano asignas la konvenan nivelon.
5. Ekzamenaj partoj
- La parola parto antaŭas la skriban parton en ĉiu ekzameno.
- La parola parto distingas inter la aŭskulta kaj la parola segmento; la skriba parto distingas inter la lega kaj la skriba segmento.
Laŭ skalo de cent, la kvar segmentoj havas la sekvan pezon en la koncerna ekzameno:
A.1 — aŭskulta: 20, parola 50; lega: 20, skriba: 10.
A.2 — aŭskulta: 20, parola 50; lega 15, skriba 15.
B.1 — aŭskulta: 20, parola 50; lega 15, skriba 15.
B.2 — aŭskulta: 20, parola 50; lega: 15, skriba 15.
C.1 — aŭskulta: 10, parola 44; lega: 25, skriba 21.
C.2 — aŭskulta: 10, parola 40; lega: 25, skriba 25.
- Se pli detala poentumado estus necesa en la unuopaj segmentoj, la ekzamena komisiono povus uzi la francan dudek-poentan sistemon, kun sufiĉo je dek du.
- La poentaro estas nur por uzo de la ekzamenantoj. Sur la diplomo ne estas notoj.
- La ekzamenajn partojn priskribas la aneksa tabelo 2.
6. Ekzamenaj komisionoj
- La ekzamenaj komisionoj por ĉiuj niveloj, escepte de C.2, konsistas el du personoj, kiuj mem posedas C-gradan diplomon.
- En la nivelo C.2 la komisiono konsistas el tri personoj: du ordinaraj komisionanoj, kun C.2-diplomo, kaj unu faka komisionano kiu povas havi ne C-gradan diplomon.
- Nur la ordinaraj komisionanoj decidas pri la rezulto de la ekzameno.
7. Denaskulo
- Rilate al esperanto, la nocio de native speaker ĉe la Konsilio de Eŭropo kaj ALTE, tradukita per la vorto “denaskulo”, ricevas la sekvajn difinojn: “aktiva esperantisto kies hejma ĉeflingvo estis esperanto, kun funkcioj kaj eduka kaj identiga”.
8. Referencaj normoj
- Por ĉiu ne difinita en tiu ĉi direktivo oni aplikas “Komunan Eŭropan Framon de Referenco por Lingvoj — Lernado, Instruado, Taksado” kaj la ALTE-normojn.
9. Financa klaŭzo
- Ĉiu kotizo pro ekzameno aŭ ekvivalento estas submetita al la Mutuala Rabata Sistemo.
- La enspezoj pro la dismoj estas administrataj ĉe la Civita Banko.
- Eventualaj kostoj pro la aktivigo de tiu ĉi direktivo estas kovrendaj per la sama konto ĉe la Civita Banko.
(aprobita de la Forumo la 22an de julio 2006)
Tabelo 1
C.2 | Kapablo trakti materialon universitatan aŭ kognitive engaĝan, kaj uzi la lingvon je nivelo kiu povas, kelkrilate, superi tiun de averaĝa denaska parolanto. Ekzemple: oni kapablas tralegi tekstojn por eltiri kernajn informojn, kaj kapti la esencon, legante preskaŭ tiel rapide kiel denaska parolanto. |
C.1 | Kapablo komuniki emfazante la gravan laŭ koncerneco kaj sentemo, kaj kapablo trakti nekutimajn temojn. Ekzemple: oni kapablas respondi sen hezito al neamika demando, oni kapablas preni kaj teni la parolvicon. |
B.2 | Kapablo atingi la plejmulton el siaj celoj kaj esprimi sin pri tuta temogamo. Ekzemple: oni kapablas gvidi vizitantojn kaj detale priskribi lokojn. |
B.1 | Kapablo sin esprimi laŭ limigita maniero en ordinaraj situacioj kaj trakti nekutiman informon ne detale. Ekzemple: oni kapablas malfermi konton en [la Civita] banko. |
A.2 | Kapablo trakti simplan kaj rektan informon, kaj esprimi sin en konata kunteksto. Ekzemple: oni kapablas partopreni en ordinara konversacio pri simplaj, antaŭvideblaj temoj. |
A.1 | Baza kapablo komuniki kaj simple interŝanĝi informon. Ekzemple: oni kapablas fari simplajn demandojn pri menuo kaj kompreni simplajn respondojn. |
Tabelo 2
aŭskulti/paroli | daŭro | legi/skribi | daŭro | ||
C.2 |
| 1h15’ |
| 2h30’ | |
C.1 |
| 45’ |
| 1h30’ | |
B.2 | Respondi demandaron el kasede registrita dokumento:
| 30’ |
| 1h30’ | |
B.1 | Prezenti kaj pridiskuti la enhavon de simpla dokumento. | 15’ | Respondi demandaron el teksto historia, literatura aŭ scienca:
| 1h30’ | |
A.2 | Prezenti kaj pridiskuti vidpunkton el listo de simplaj precizaj temoj proponitaj de la ekzamenantoj. | 15’ |
| 1h30’ | |
A.1 |
| 20’ |
| 45’ |